TUĞÇE ALTINSOY >> Gençlerin en büyük derdi işe başlarken çok az ücret almak olsa gerek. Hatta pek çoğu deneyim eksikliği nedeniyle yemek ve yol masraflarının karşılanmasına bile razı oluyor. Ancak durum her sektörde geçerli değil.

PwC Türkiye?nin yaptığı araştırmaya göre, başlangıç ücretlerinde en yüksek maaşı ?hukuk? ve ?iş geliştirme? pozisyonlarında işe başlayanlar alıyor. Üstelik araştırmaya katılan şirketlerin büyük kısmı 2011?de yeni işe alım yapacaklarını da söylüyor. Hatta bunlardan bir bankanın 3 bin 800 kişiyi işe alacağını da belirtelim. Diğer firmalarla birlikte işe alınacak kişi sayısı 5 bini geçiyor.

En az çağrı merkezi elemanı alıyor

PwC Türkiye İK Hizmetleri?nin bu yıl yedincisini gerçekleştirdiği ?Başlangıç Ücretleri ve Yan Haklar Araştırması?, 21 farklı çalışma alanında başlangıç ücret ve yan haklarını ele alıyor. 18 farklı sektörden 93 şirketin yer aldığı araştırmaya göre, başlangıç ücretlerinde hukuk, iş geliştirme, bilgi işlem ve Ar-Ge alanlarında çalışacak kişiler en yüksek ücretleri alıyor. Çağrı merkezi, idari işler ve müşteri hizmetleri alanlarıysa en düşük ücret grubu olarak göze çarpıyor.

Araştırmaya katılan firmalardaki çalışanların ortalama yüzde 35?i, 1980 sonrası doğumlu çalışanlardan oluşuyor. Bu firmaların yüzde 90?ı, 2011 yılı için yeni mezun işe alımı yapmayı planlıyor. Yine firmaların büyük bir kısmı maaşları brüt-TL olarak ve 12 maaş olarak öderken yılda bir kez ücret artışı yapıyor. Ücret artış oranlarında 2009-2010 ve 2011 değerlerine bakıldığında, yüzde 0-4 oranlarından yüzde 6 ila 8 bandına doğru bir kayma olduğu da görülüyor. 2011 yılı için ortalama ücret artış oranı ise yüzde 8.10 olarak gerçekleşmiş durumda.

Başlangıç pozisyonları düşünüldüğünde yemek ve ulaşım olanakları neredeyse standart hale gelmiş durumda. Ulaşım olanaklarında özellikle pazarlama, satış ve tıbbi satış mümessilliği gibi fonksiyonlar için şirket aracı ön plana çıkıyor.

Sağlık sigortası (genelde yatarak tedavi yüzde 100, ayakta tedavi yüzde 80) yaygınlaşmış gibi görünmekle beraber başlangıç pozisyonları için hayat sigortası ve bireysel emeklilik olanakları pek yaygın değil.

Tek beklenti maaş değil

Çalışma hayatında artık hiç olmadığı kadar farklı nesillerin bir arada çalıştığını söyleyen İK uzmanları, yeni nesil çalışanların beklentilerinin de çok farklı olduğunu belirtiyor. Buna göre çalışanlar giderek daha talepkar ve teknolojinin de yardımıyla beklentilerini dillendirip paylaşmaya hevesli görünüyorlar. İşgücü piyasası daha da canlanırken kurumların çalışanlarını dinleyip anlayarak, hem maddi hem de manevi olarak ihtiyaçlarından haberdar olmaları gerekiyor. Daha fazla sorumluluk, gelişim fırsatı ve çalışanların potansiyellerini kullanabilmelerine yardımcı olacak fırsatların yaratılması gibi konular öne çıkıyor. Bu da en az maddi olanaklar kadar maddi olmayan ödüllerin de önemli olmasına neden oluyor.

PwC Türkiye İK Hizmetleri Kıdemli Müdürü Murat Karakaş, özellikle hukuk, iş geliştirme, bilgi işlem ve Ar-Ge alanlarında yüksek başlangıç ücretleri verilmesinin nedenini, ?Bu işlerin nitelikli çalışan gerektirmesiyle işgücü açısından piyasadaki arz-talep dengesinin ücretteki önemli belirleyici etkenlerden biri olması? şeklinde açıklıyor.

Başlangıç ücretlerinin yüksek olmasının ilk etapta nitelikli ve istenilen çalışanların şirkete çekilmesine katkı sağladığına değinen Karakaş, ?Ancak genel memnuniyet ve bağlılık üzerinde etkisi çok kısıtlı. Zira ücret artışının sonraki yıllarda nasıl gerçekleştiği ve daha da önemlisi şirketin sunduğu yan haklar, eğitim-gelişim fırsatları, çalışma ortamı, çalışma arkadaşları, birlikte çalıştığı yöneticisi, yaptığı iş gibi diğer konular asıl belirleyici oluyor? diyor. Özetle uzmanlar, yüksek başlangıç ücretlerinin çalışan çekmeye yardımcı olurken bağlılık ve memnuniyet üzerinde etkili olmadığını belirtiyor.

Yüksek maaşla cezbediyorlar

Uluslararası İK firması Manpower?ın global olarak altı yıldan bu yana gerçekleştirdiği ?Yetenek Açığı Araştırması?na bu yıl ilk defa Türkiye de dahil oldu. Araştırmada, Türkiye?de işverenlerin yüzde 48?inin açık pozisyonlarını doldurabilecek nitelikli eleman bulmakta sıkıntı çektiği ortaya çıktı. İşverenlere sorulan ?Yetenek açığı sorunuyla başa çıkmak için ne gibi stratejiler uyguluyorsunuz? sorusuna Türkiye?deki işverenlerin yüzde 34?ü ?İşe giriş/Başlangıç maaşlarını artırmak? cevabını verdi. Buna göre işe giriş maaşlarını artırmak Türk işverenlerin başvurduğu stratejiler arasında üçüncü sırada geliyor. Oysa bu çözüme başvuran işverenlerin dünya genelinde oranı yüzde 8, Avrupa bölgesindeyse sadece yüzde 4…

Yine araştırmada işverenlere neden özellikle belirttikleri bazı pozisyonları doldurmakta zorlandıkları sorulduğunda, ?Adayların teklif edilen maaştan daha fazlasını istediği için? cevabını verenler, dünya genelinde yüzde 11, Avrupa?da yüzde 8, Türkiye?de ise yüzde 12 oranında gerçekleşti.

Burada ilginç bir durumla karşılaştıklarını belirten Manpower Genel Müdürü Ebru Coş?un yorumu şöyle: ?Türkiye?de işverenlerin pozisyonlarını doldurmakta zorlanma sebepleri arasında ?Adayların teklif edilenden fazla maaş istemesi? yüzde 12 ile altıncı sırada geliyor. Ancak yetenek açığı sorunuyla başa çıkmak için işverenlerin kullandığı stratejiler arasında ?Başlangıç maaşlarını artırmak? yüzde 34?le işverenler tarafından en çok kullanılan üçüncü çözüm olarak karşımıza çıkıyor. Bir diğer deyişle Türkiye?nin ciddi boyuttaki nitelikli aday açığı sebebiyle daha yüksek maaş konusunda arz-talep dengesinde arz talepten bile fazla durumda.?

BlackBerry ve araba tahsis ediyorlar

Hergüner Bilgen Özeke Avukatlık Ortaklığı, her yıl 10-12 yeni mezunu istihdam ediyor. Büronun ortaklarından Ümit Hergüner, hukuk sektöründe verilen yüksek ücretlerle ilgili şunları söylüyor:

?İşe aldığımız gençlerin hepsi birkaç yabancı dil bilen ve akademik anlamda en başarılı olanlar. Bu farklılığı teslim eden bir ücret veriyoruz. Sunduğumuz kariyer olanakları, bir okul gibi avukatlarımızın eğitimine ve tecrübe kazanmasına verdiğimiz önemin yanı sıra ücret konusunda da tercih edilen bir büro olma hedefimizi koruyoruz. Aramıza katılan yeni arkadaşlarımızın doğrudan işe odaklanabilmeleri için gerekli şartları sağlamaya çalışıyor, bu konularda kendilerini rahat ve yeterli hissetmelerini savunuyoruz.?

Hergüner Bilgen Özeke Avukatlık Ortaklığı, ücretin yanı sıra özel sağlık sigortası, özel hayat sigortası, büronun katılım payı ödediği bireysel emeklilik sigortası, yemek kartı ve BlackBerry gibi yan haklar da sunuyor. Ayrıca ileriki kıdemlerde avukatlara araba da tahsis ediliyor.

Gençlerin çalışma hayatına başlarken aldıkları ücretlerin onların kendi başlarına ayakta durmalarını sağlamasının önemine işaret eden Ümit Hergüner, ?Bu da kendilerini güvende ve yeterli hissetmelerini sağlıyor. Dolayısıyla kariyerlerine daha fazla odaklanabiliyorlar? diyor.

Vestel, 150 yeni mezunu işe alacak

800 kişilik bir Ar-Ge ekibi bulunan Vestel, bu yıl 150 yeni mezun mühendisi işe almayı planlıyor. Bunların yaklaşık 100?ü Vestel?in Ar-Ge bölümlerinde göreve başlayacak. Yönetici yetiştirme (management trainee) programı çerçevesinde de eylül ayında 30 nitelikli aday işe başlatılacak. Vestel İK Direktörü Semih Süslü, yeni mezun adayları işe alırken yaşam koşulları ve ücret anlamında tatmin edici ve refah düzeyi yüksek bir kariyer imkanı sunduklarını vurguluyor:

?Elektronik, dijital ve beyaz eşya Ar-Ge bölümlerinde çalışacak yeni mezunların ODTÜ, Boğaziçi, İTÜ gibi devlet üniversitelerinden ya da Bilkent, Koç, Sabancı gibi vakıf üniversitelerinden burslu olarak mezun olmuşlarsa veya dünya sıralamasındaki ilk 100 üniversiteden birinde tahsil görmüşlerse, ücret düzeylerini ?teknik uzmanlık? iş ailesi olarak tanımlıyoruz. Ve başarılı mezun ücret kategorisi belirliyoruz.?

Vestel?de, yukarıda adı geçen üniversitelerden mezun olanların ya da üniversite seçme ve yerleştirme sınavına girdiği yıl ilk 3 binde yer alan mezunlardan not ortalaması en az 3.00/4.00 olanlar normal ücret seviyesinin yüzde 20 üstünde bir ücretle işe başlıyor. Buna ek olarak, kendi alanında yüksek lisans öğrenimini tamamlamış olanlar yüzde 10 fazlası, doktorasını tamamlamış olanlar yüzde 20 fazlası, mezuniyet notu 3.50/4.00 ve üzeri olanlarsa mezuniyet durumundaki ücret yükseltmesine ek olarak ilave yüzde 10 fazlasıyla işe başlıyor. Bu çalışanlara ayrıca yurtiçi ve yurtdışı eğitim olanaklarının yanı sıra Özyeğin Üniversitesi?yle birlikte yürütülen Vestel Teknoloji Akademisi?nde yüksek lisans ve/veya doktora yapma imkanı da sunuluyor.

Hangi alanda ne kadar başlangıç ücreti var?

Bölüm Yıllık ücret/Alt % 10 Yıllık ücret/Medyan Yıllık ücret/Üst % 10 Bant aralığı (%)

Ar-Ge 19.200 35.000 53.693 10.9

Bilgi işlem 16.800 32.552 55.172 12.7

Çağrı merkezi 14.100 20.270 31.475 10.5

Halkla ilişkiler 12.600 36.000 45.040 13.1

Hukuk 24.314 38.888 65.572 13.4

İç denetim 17.280 31.020 58.880 11

İdari işler 11.688 24.000 40.320 14.1

İnsan kaynakları 16.800 30.300 48.864 11.5

İş geliştirme 21.798 33.732 63.240 16.2

İthalat-ihracat 17.784 25.539 40.516 11.4

Kalite 14.289 28.875 50.534 11.5

Lojistik 17.161 25.369 43.916 9.7

Mali işler-finans 17.928 30.000 45.867 11.7

Muhasebe 17.122 27.000 40.000 12.2

Müşteri hizmetleri 11.880 24.000 39.100 10.6

Pazarlama 20.160 36.513 56.037 12.3

Proje yönetimi 24.240 35.471 51.684 11.7

Satın alma 16.920 30.000 52.295 10.8

Satış 15.009 29.800 48.000 11.8

Üretim 13.850 34.200 51.939 10.2

Yönetici adayı 17.340 28.239 48.211 7.8

Not: Değerler yıllık toplam brüt-TL olarak ifade edilmiştir.

Kaynak: PwC Başlangıç Ücretleri ve Yan Haklar Araştırması

(Para Dergisi)


sitesinden daha fazla şey keşfedin

Subscribe to get the latest posts sent to your email.

Bir yanıt yazın