YASED üyeleri ekonomik ortamın geleceği konusunda kararsız

Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) üyeleri arasında yapılan 2010 yılının ikinci Barometre anketine göre gelecek altı ay içinde uluslararası yatırımcıların yüzde 37?si yeni yatırımlar yapmayı, yüzde 45?i Türkiye?deki ekonomik büyümenin hızlanacağını düşünüyor. Üyelerin yüzde 41?i Türkiye?de uluslararası doğrudan yatırımlar için ekonomik ortamın daha iyiye gideceğine inanıyor. Yatırımcılar, yasal çerçeve ve yasaların uygulanması konusunu uluslararası yatırımları en çok etkileyen olumsuz gelişme olarak ilk sıraya yerleştiriyor.

Türkiye?deki uluslararası yatırımcıların, yatırım kararlarını etkileyen ekonomik ve siyasi gelişmelere yönelik değerlendirmelerini içeren ve yatırım ortamının nabzını tutan YASED Barometre Araştırması sonuçları Genel Sekreter Mustafa Alper tarafından açıklandı. YASED Başkan Yardımcısı Adnan Nas ve Yönetim Kurulu Üyelerinin de katılımı ile açıklanan Anket?te ortaya çarpıcı sonuçlar çıktı. 2010 yılı ikinci Barometre araştırmasının sonuçlarına göre, uluslararası yatırımcıların yüzde 37?si 2010?da yeni yatırımlar yapmayı düşünürken bu rakam birinci barometre araştırmasında yüzde 42 idi. Önümüzdeki altı ayda Türkiye?de ekonomik büyümenin hızlanacağını düşünen yabancı yatırımcıların oranı birinci Barometrede yüzde 47 iken ikinci Barometrede yüzde 37?ye geriledi.

Ankete göre YASED üyeleri, 2010 yılının ilk altı ayında üretim, ciro, karlılık ve ihracat hedeflerini büyük oranda gerçekleştirdi. Üyelerin yüzde 55?i ciro hedeflerine, yüzde 46?sı üretim hedeflerine büyük oranda ulaşabildiklerini dile getirdi. Üyelerin yüzde 24?ü karlarının, yüzde 17?si de ihracat hedeflerinin altında kaldığını dile getirdi. Uluslararası yatırımcılardan yüzde 45?i son altı aylık dönemde çalışan sayılarının aynı kaldığını, yüzde 21?i azaldığını, yüzde 34?si ise arttığını söylerken, önümüzdeki altı aylık dönem için bu oranların aynı sırayla yüzde 54, yüzde 12 ve yüzde 34 olarak öngörüldüğü ifade edildi.

Dünya ekonomisinde sabit büyüme, Türkiye?ye inanç yüksek!

Barometre Araştırması?na göre, Türkiye?deki uluslararası yatırımcıların yüzde 59 gibi önemli bir bölümü, gelecek 6 ayda dünyada ekonomik büyümenin sabit kalacağı görüşünde. Yatırımcılar, Türkiye ekonomisine dönük büyümenin yüzde 45 oranında hızlanacağını düşünüyor.

YASED?in Barometre araştırması, yatırımcıların temel ekonomik göstergelerle ilgili tahminlerini de ortaya koyuyor. Ankete göre, uluslararası yatırımcıların yüzde 62’si gelecek aylarda enflasyonun ve faiz oranlarının sabit kalacağını tahmin ediyor. Üyelerin yüzde 46’sı döviz kuru?nun enflasyona paralel olarak seyredeceğini fakat yüzde 50?lik bir kısım ise enflasyondan daha yavaş artacağını düşünüyor. Üyelerin yüzde 30?u dünyada uluslararası doğrudan yatırımlar için ekonomik ortamın daha iyiye gideceğine, Türkiye içinse yüzde 41?lik oranla daha iyiye gideceğine inancın yüksek olması dikkat çekiyor.

Yatırımların önündeki en büyük engel ?Yasal Çerçeve ve Yasaların Uygulanması?

YASED üyelerine göre ?Yasal Çerçeve ve Yasaların Uygulanması? (yüzde 56), ?Kayıtdışı Ekonomi? (yüzde 46) ve ?Siyasi istikrarsızlık? (yüzde 46) Türkiye?deki uluslararası yatırımların önündeki süregelen en önemli engeller olarak yer alıyor. Ayrıca üyeler Türkiye?de yatırım ortamını olumsuz yönde etkileyecek olası tehditler olarak yüzde 41?lik bir oranla ?Vergi ve Teşvikler?, yüzde 32?lik oranla ?Ekonomik istikrarsızlık?, yüzde 28?lik oranla ?Yolsuzluk? ve ?Fikri Mülkiyet Hakları?, yüzde 15?lik oranla ?Bürokratik engeller? ve yüzde 4?lük bir oranla ?Nitelikli işgücü? olarak sıralıyor.

Hükümetin önümüzdeki dönemde öncelik vermesi gereken üç konu ise şöyle sıralanıyor: Yüzde 74 oranla ?İşsizlik?, yüzde 56 oranla ?Yapısal Reformlar? ve yüzde 38 oranla ?Mali Kural?. Üyelerin yakın zamanda bekledikleri en önemli mevzuat değişiklikleri de geçtiğimiz dönemlerde olduğu gibi sırasıyla ?Türk Ticaret Kanunu?, ?Gelir Vergisi Kanunu? ve ?Enerji Piyasaları Düzenlemeleri? oldu.

YASED Yatırımcı Beklenti Endeksi

Marmara Üniversitesi öğretim üyeleri tarafından hazırlanan ve YASED Barometre Anketi?nden derlenen YASED Yatırımcı Beklenti Endeksi?nin 2010 3. çeyrek değeri de açıklandı. Endekste; ?YASED Yatırımcı Beklenti Endeksi 2010 yılının üçüncü çeyreğinde 72,38 değerini almıştır. 2009 yılının ikinci yarısında toparlanma eğilimine giren endeksin 2010 yılının başında düşüş eğilimine girdiğini izlemiştik. Bu eğilimin yılın ikinci çeyreğinde de devam ettiğini fakat üçüncü çeyrekte endeksin tekrar toparlanma sürecine girdiğini izliyoruz. Bu çerçevede, endeks bu yılın birinci çeyrek değerine göre yüzde 3,4 oranında, ikinci çeyreğe göre ise yüzde 14,6 oranında artış göstermiş durumda bulunuyor. YASED Yatırımcı Beklenti Endeksi Türkiye?de faaliyette bulunan yabancı yatırımcıların önümüzdeki döneme ilişkin beklentilerini yansıtmaktadır. Endeksi oluşturan 10 soru Türkiye?deki yatırım ortamına ilişkin ekonomik ve ekonomi dışı birçok unsura yöneliktir. Örneğin, yabancı yatırımcının önümüzdeki dönemde ekonomik ve siyasi istikrara ilişkin beklentileri, vergiler, teşvikler ya da bürokratik uygulamalara ilişkin beklentileri endeksin soruları arasındadır. YASED Barometre anketinde detayları izlenebilecek yanıtlara baktığımızda, yılın üçüncü çeyreğinde önceki iki çeyreğe göre hemen hemen tüm beklentilerde iyileşme olduğu ortaya çıkıyor. Özellikle, vergiler, teşvikler ve bürokratik engeller konusunda beklentilerde önemli bir iyileşme olduğunu izliyoruz. Yılın başında siyasi istikrar konusunda beklentilerin oldukça olumsuza döndüğünü fakat üçüncü çeyrekte ciddi bir iyileşme olduğunu görüyoruz. Referandumun hemen öncesi ve sonrasında Türkiye genelinde siyasi istikrar algısının bir miktar iyileştiğini başka göstergelerde de izleyebiliyorduk. Endeksin detaylarında finansal ortama ilişkin beklentilerin ise yılın başına göre bir miktar daha kötüleştiğini görüyoruz. Sonuç olarak, yılın üçüncü çeyreğinde Türkiye ekonomisine ilişkin belirleyici çoğu faktör açısından yabancı yatırımcı beklentilerinin iyileşme gösterdiği izleniyor. YASED Yatırımcı Beklenti Endeksinin ekonomik büyüme ile önemli bir korelasyonu olduğunu geçmiş verilerden biliyoruz. 2009 yılının ikinci yarısında YASED endeksi önemli bir artış göstermiş ve bu büyüme rakamlarına bu yılın başında yansımıştı. Yılın ikinci çeyreğinde endekste yaşanan düşüş içinde bulunduğumuz dönemdeki yavaşlamayı öngörüyordu. Üçüncü çeyrekte endeksin yükselmesi büyüme konusunda tekrar pozitif bir sinyal veriyor. Fakat son endeksin gerek artış hızı gerek seviyesi büyüme oranındaki artış hızının yılın başına göre daha yavaş olacağına işaret ediyor? ifadesine yer veriliyor.